بواسير ( هموروئيد)
هموروئید به دو نوع داخلی و خارجی تقسیم می‌شود. نوع خارجی در یک سوم انتهایی کانال مقعدی و نزدیک پوست قرار دارد و توسط آنودرم پوشیده شده است. نوع داخلی در بالاتر از خط دندانه‌دار و توسط اپیتلیوم ستون‌دار یا اپیتلیوم در حال تغییر پوشیده شده است. به دلیل نبود عصب در بافت‌های پوششی هموروئید داخلی، معمولاً بدون درد است و به همین دلیل، معاینات و درمان‌های آن در مطب پزشک به راحتی انجام می‌شود. هموروئید داخلی بر اساس اندازه و علائم به چند درجه تقسیم می‌شود و نوع مخلوط شامل هر دو نوع داخلی و خارجی است.
علائم هموروئيد
بسیاری از بیماران علاوه بر هموروئید به مشکلات دیگری مثل خارش، ترک خوردگی یا زخم‌های پوستی در ناحیه مقعد نیز مبتلا هستند. معاینه دقیق و انجام آنوسکوپی برای تشخیص ضروری است. علائم اصلی شامل خونریزی روشن و معمولاً هنگام اجابت مزاج، بیرون زدگی بافت هموروئید، درد یا سوزش (بیشتر در نوع خارجی)، ترشحات مخاطی و احساس تخلیه ناکامل مدفوع می‌باشد. هموروئید خارجی لخته شده باعث ایجاد برجستگی حساس و دردناک می‌شود که معمولاً پس از چند روز کاهش می‌یابد اما ممکن است به زخم و عفونت منجر شود. هموروئید داخلی معمولاً تا زمانی که پرولاپس یا سیاه‌مردگی ایجاد نشود، دردناک نیست. با این حال، بسیاری از بیماران از سوزش و خارش مقعدی شکایت دارند که ناشی از تحریک پوست اطراف مقعد است.
درمان هموروئيد
درمان هموروئید به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود: اصلاح سبک زندگی و رژیم غذایی، روش‌های غیرجراحی در مطب پزشک، و جراحی
اصلاح سبک زندگي و نوع رژيم غذايي
هدف اصلی کاهش فشار هنگام اجابت مزاج است. افزایش مصرف مایعات و فیبر (مثل پسیلیوم)، ورزش منظم و اصلاح عادات دفع می‌تواند به کاهش یبوست و فشار بر هموروئید کمک کند. اگرچه مکمل‌های فیبری در همه بیماران موثر نیستند، اما در بسیاری موارد باعث بهبود علائم می‌شوند. شروع تدریجی مصرف مکمل‌ها به همراه نوشیدن آب کافی به کاهش عوارضی مانند نفخ کمک می‌کند.
درمان هاي غير جراحي در مطب پزشک
روش بستن با بند الاستیک رایج‌ترین درمان سرپایی است و برای هموروئیدهای درجه یک تا سه کاربرد دارد. در این روش، بند الاستیک روی مخاط هموروئید بسته شده و باعث قطع خون‌رسانی و از بین رفتن بافت می‌شود. سایر روش‌ها شامل انعقاد با نور مادون قرمز، دياترمی و الکترودرم می‌باشند که به صورت سرپایی قابل انجام هستند.
هموروئيد خارجي
در هموروئید خارجی لخته شده، بیماران از درد ناگهانی و شدید شکایت دارند که معمولاً طی چند روز کاهش می‌یابد. ممکن است پوست روی هموروئید نکروز شده و به خونریزی یا عفونت منجر شود.
عمل جراحي برداشت هموروئيد (هموروئيدکتومي)
جراحی معمولاً برای بیماران با هموروئید ترکیبی داخلی و خارجی علامت‌دار که به درمان‌های غیرجراحی پاسخ نمی‌دهند، انجام می‌شود. تنها 5 تا 10 درصد بیماران نیاز به عمل جراحی دارند. دو روش اصلی جراحی عبارتند از:
روش میلیگان-مورگان (باز): در این روش زخم به صورت باز رها می‌شود تا به تدریج ترمیم یابد.
روش فرگوسن (بسته): در این روش، زخم بلافاصله پس از برداشتن هموروئید بسته می‌شود.
همچنین روش استپلر وجود دارد که با استفاده از بخیه‌های حلقوی، مخاط پرولاپس‌یافته به محل طبیعی بازگردانده می‌شود. این روش کمتر دردناک است اما ممکن است نیاز به درمان‌های بعدی داشته باشد.
روش استپلر
روش استپلر برای درمان هموروئید در حالت‌های مختلف بیمار (خوابیده به شکم، لیتوتومی یا خوابیده به پهلوی چپ) با بی‌حسی موضعی، نخاعی یا عمومی انجام می‌شود. در این روش، گشادکننده‌ای وارد مقعد شده و بافت‌های پرولاپس شده کاهش داده می‌شوند. سپس بخیه‌ای در فاصله 4 تا 6 سانتی‌متری بالای خط دندانه‌دار زده می‌شود و استپلر حلقوی بسته می‌شود تا بافت‌های پرولاپس به محل طبیعی خود بازگردند. پس از بستن استپلر، ابزار برای 20 ثانیه نگه داشته شده تا خونریزی بند آید و محل با آنوسکوپ بررسی می‌شود. این روش هموروئید را به طور کامل از بین نمی‌برد بلکه بافت‌ها را به جای طبیعی‌شان برمی‌گرداند. نمونه بافت‌های بریده شده و بخیه‌ها ممکن است در نمونه حلقوی دیده شوند.
نکات مربوط به خونریزی بعد از جراحی
خونریزی پس از جراحی هموروئیدکتومی در حدود ۲ درصد بیماران رخ می‌دهد و می‌تواند به علت عفونت یا عوامل دیگر باشد. این خونریزی معمولاً با بستن، بخیه یا تامپوناد کنترل می‌شود، اما در موارد شدید نیاز به جراحی مجدد دارد. شستشوی رکتوم پس از عمل به پیشگیری و تشخیص خونریزی کمک می‌کند.
