شقاق مقعد ( آنال فيشر )

شقاق مقعدی یا فیشر (Anal Fissure) به پارگی یا ایجاد یک شکاف کوچک در مجرای مقعدی گفته می‌شود. این مشکل معمولاً موجب ایجاد درد و خونریزی در مقعد می‌شود. این بیماری ممکن است در هر سنی ایجاد شود، اما معمولاً با افزایش سن ریسک ابتلا به این بیماری کاهش پیدا می‌کند. بی‌توجهی نسبت به درمان شقاق موجب افزایش درد در مقعد و وخیم‌تر شدن زخم‌های این ناحیه می‌شود. بهتر است با مشاهده علائم شقاق هر چه سریع‌تر یبوست را درمان کنید و عوامل ایجاد این مشکل را بررسی نمایید.

علائم و نشانه‌های شقاق

علائم و شقاق مقعدی معمولاً با توجه به شدت بیماری متفاوت است. اکثر افرادی که به شقاق مقعدی مبتلا می‌شوند، در زمان دفع مدفوع درد و خونریزی را تجربه می‌کنند. در ادامه می‌توانید با رایج‌ترین علائم شقاق مقعدی آشنا شوید.
.درد در زمان اجابت مزاج
.وجود خون روشن در سطح بیرونی مدفوع
.مشاهده خون روی دستمال توالت
.ایجاد ترک و پارگی قابل‌مشاهده در مقعد
.سوزش و خارش مقعد
.ناراحتی در زمان ادرار
.تکرر ادرار
.ایجاد ترشحات بدبو
.ایجاد توده یا گوشت اضافه کوچک کنار پوست مقعد

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورتی که شقاق مقعدی یا فیشر بعد از چند روز با روش‌های درمان خانگی برطرف نشد و یا متوجه خونریزی در ناحیه مقعد شده‌اید، بهتر است برای درمان از یک دکتر گوارش کمک بگیرید. معمولاً افرادی که به بیماری‌های التهابی روده، عفونت‌ها و تومورهای پوستی مبتلا هستند و در زمان دفع مدفوع درد شدید دارند، باید توسط پزشک معاینه شوند.

علت ابتلا به شقاق مقعدی

پوست مقعد بسیار نازک و حساس است و از همین رو وارد شدن فشار بیش از حد به این ناحیه می‌تواند موجب پارگی پوست شود. این بیماری معمولاً در نوزادان شایع است و بسیاری از خانم‌ها نیز پس از زایمان به این بیماری مبتلا می‌شوند. مهم‌ترین علت ابتلا به شقاق یبوست است، اما عوامل دیگری نیز در ابتلا به این مشکل دخیل هستند. در ادامه می‌توانید با رایج‌ترین دلایل شقاق مقعدی آشنا شوید.
.یبوست مزمن
.زور زدن در زمان اجابت مزاج
.اسهال طولانی مدت
.رابطه جنسی مقعدی
.ابتلا به بیماری‌هایی نظیر کرون، کولیت، سرطان مقعد، سرطان خون و بیماری‌های عفونی و مقاربتی
.کاهش جریان خون در ناحیه آنورکتال
.ابتلا به بیماری التهابی روده مانند کرون
.سفت بودن بیش از حد عضلات اسفنکتر
.بارداری یا زایمان

روش‌های پیشگیری از شقاق

.برای پیشگیری از شقاق مقعدی در نوزادان سعی کنید مرتب پوشک را عوض کنید و در صورت مشاهده علائم یبوست، هر چه سریع‌تر نسبت به درمان اقدام کنید.
.به منظور پیشگیری از شقاق لازم است ناحیه آنورکتال بعد از دفع مدفوع کاملاً خشک شود.
بعد از دفع، مقعد را به‌آرامی و بدون فشار تمیز کنید.
.برای جلوگیری از تشدید علائم بیماری حتماً یبوست و اسهال را درمان کنید.
.از تحریک رکتوم و ایجاد فشار به مقعد اجتناب کنید.
.مایعات بیشتری بنوشید.
.از سبزیجات حاوی فیبر استفاده کنید.
.موقع دفع به‌هیچ‌عنوان زور نزنید.
.در زمان پاکسازی مقعد، با ملایمت رفتار کنید.
.به مدت طولانی در توالت ننشینید و کلاً از نشستن و ایستادن به مدت طولانی پرهیز کنید.
.از مصرف شیرینی‌ها، غذاهای فرآوری شده و سرخ شده و همچنین کربوهیدرات‌های ساده اجتناب کنید و رژیم غذایی سالمی را دنبال کنید.
.ورزش کنید و به صورت مرتب فعالیت بدنی داشته باشد.

آیا شقاق مقعدی می‌تواند منجر به سرطان روده بزرگ شود؟

به‌طورکلی شقاق مقعدی هیچ ارتباطی به سرطان روده بزرگ ندارد، اما در شرایطی ممکن است فرد علائمی شبیه به شقاق را در کنار علائمی دیگر تجربه کند. در این صورت لازم است بیمار آزمایشات بیشتری انجام دهد. معمولاً پزشک بعد از انجام کولونوسکوپی بیمار قادر به تشخیص بیماری خواهد بود.

عوارض شقاق مقعدی

در صورتی که شقاق درمان نشود، ممکن است محل زخم دچار التهاب و عفونت شود و مشکلات شدیدتری را برای فرد ایجاد کند. از طرف دیگر گاهی اوقات خونریزی مکرر زخم شقاق موجب بروز مشکلاتی نظیر تب، سرگیجه و ضعف بدن می‌شود. درد شدید در ناحیه مقعد و عدم تمایل به دفع مدفوع موجب می‌شود تا فرد بیشتر به یبوست مبتلا شود و در نتیجه در زمان دفع مدفوع بعدی زخم شقاق گسترش پیدا کند.