فیستول چیست و چه تفاوتی با آبسه مقعدی دارد؟
فیستول مقعدی و آبسه مقعدی از مشکلات شایع ناحیه نشیمن‌گاه هستند که می‌توانند باعث درد، ترشح و اختلال در زندگی روزمره شوند. بسیاری از بیماران این دو بیماری را با هم اشتباه می‌گیرند، در حالی که تفاوت‌های مهمی میان آن‌ها وجود دارد. در این مقاله، به زبان ساده تفاوت فیستول و آبسه را توضیح می‌دهیم.
فیستول مقعدی چیست؟
فیستول مقعدی یک مجرای باریک و غیرطبیعی است که بین داخل کانال مقعد و پوست اطراف آن به‌وجود می‌آید. این مسیر معمولاً به‌دلیل عفونت‌های قبلی یا آبسه‌های درمان‌نشده ایجاد می‌شود. در بسیاری از موارد، فرد ترشح چرک یا مایعی بدبو از اطراف مقعد احساس می‌کند. این بیماری مزمن بوده و بدون درمان مناسب، بهبود نمی‌یابد.
آبسه مقعدی چیست؟
آبسه مقعدی یک تجمع عفونی از چرک در بافت‌های اطراف ناحیه مقعد است. این وضعیت معمولاً به‌صورت ناگهانی بروز می‌کند و با درد، تورم، قرمزی پوست و گاهی تب همراه است. آبسه معمولاً بسیار دردناک بوده و ممکن است هنگام نشستن یا دفع تشدید شود. در صورت عدم تخلیه به‌موقع، ممکن است تبدیل به فیستول شود.
تفاوت فیستول و آبسه در چیست؟
آبسه یک عفونت حاد و فوری است که به درمان اورژانسی نیاز دارد، در حالی که فیستول یک بیماری مزمن و طولانی‌مدت محسوب می‌شود. آبسه معمولاً به‌صورت ناگهانی ایجاد می‌شود، اما فیستول به‌مرور زمان پس از عفونت‌های قبلی شکل می‌گیرد. درمان آبسه با تخلیه انجام می‌شود، اما فیستول معمولاً نیاز به جراحی دارد.
علل ایجاد فیستول و آبسه
علت اصلی آبسه، انسداد غدد ریز موجود در داخل مقعد است که منجر به تجمع باکتری و ایجاد چرک می‌شود. اگر این آبسه به‌درستی تخلیه یا درمان نشود، می‌تواند به فیستول تبدیل شود. عواملی مانند یبوست مزمن ، بیماری‌های التهابی روده، دیابت، ضعف سیستم ایمنی و سابقه جراحی در ناحیه مقعد از دیگر عوامل مؤثر هستند.
علائم فیستول مقعدی
شایع‌ترین علامت فیستول، ترشح مداوم چرک از یک یا چند سوراخ در اطراف مقعد است. این ترشحات ممکن است با درد، خارش، التهاب و بوی ناخوشایند همراه باشند. بسیاری از بیماران از زخم باز یا سوزش دائمی در ناحیه شکایت دارند. در برخی موارد، فیستول بدون درد ظاهر می‌شود و تنها علامت آن ترشح است.
روش درمان آبسه و فیستول
برای درمان آبسه، تخلیه سریع چرک زیر نظر پزشک ضروری است و در برخی موارد ممکن است آنتی‌بیوتیک هم تجویز شود. در مورد فیستول، روش درمان بسته به عمق و محل آن متفاوت است. جراحی سنتی، روش LIFT، یا درمان با لیزر از گزینه‌های رایج هستند. عدم درمان مناسب می‌تواند باعث عود مجدد بیماری شود.
مراقبت‌های بعد از درمان
پس از درمان، رعایت بهداشت شخصی، استفاده از حمام نشسته (سیتز بث) و اجتناب از یبوست بسیار مهم است. رژیم غذایی پر فیبر، نوشیدن مایعات کافی و جلوگیری از نشستن طولانی‌مدت توصیه می‌شود. مراجعه منظم به پزشک برای بررسی وضعیت فیستول یا جای زخم نیز اهمیت زیادی دارد.
